วันที่ 3 มิถุนายน 2566 อบต.เพ็กใหญ่ ดำเนินงาน โครงการ โครงการจัดงานประเพณีบุญเดือนหก ประจำปี 2566
โดยได้รับเกีรยติจากท่าน นายอำเภอพล เป็นประธานในพิธี
องค์การบริหารส่วนตำบล มีอำนาจหน้าที่บำรุงรักษาศิลปะจารีตประเพณีภูมิปัญญาท้องถิ่น และวัฒนธรรมอันดีของท้องถิ่น
“ความเชื่อของชาวบ้านกับประเพณีบุญบั้งไฟ”ชาวบ้านเชื่อว่ามีโลกมนุษย์และโลกเทวดา มนุษย์อยู่ใต้อิทธิพลของเทวดา การรำผีฟ้าเป็นตัวอย่างที่แสดงออกทางด้านการนับถือเทวดา และเรียกเทวดา ว่า “แถน” เมื่อถือว่ามีแถนก็ถือว่า ฝน ฟ้า ลม เป็นอิทธิพลของแถน หากทำให้แถนโปรดปราน มนุษย์ก็จะมีความสุข ดังนั้นจึงมีพิธีบูชาแถน การจุดบั้งไฟก็อาจเป็นอีกวิธีหนึ่งที่แสดงความเคารพหรือส่งสัญญาณความภักดีไปยังแถน ชาวอีสานจำนวนมากเชื่อว่าการจุดบั้งไฟเป็นการขอฝนจากพระยาแถน และมีนิทานปรัมปราเช่นนี้อยู่ทั่วไป แต่ความเชื่อนี้ยังไม่พบหลักฐานที่แน่นอน นอกจากนี้ในวรรณกรรมอีสานยังมีความเชื่ออย่างหนึ่งคือ เรื่อง พญา คันคาก หรือคางคก พญาคันคากได้รบกับพระยาแถนจนชนะแล้วให้พญาแถนบันดาลฝนลงมาตกยังโลกมนุษย์
“ในทางศาสนาพุทธกับประเพณีบุญบั้งไฟ” มีการฉลองและบูชาในวันวิสาขบูชากลางเดือนหก มีการทำดอกไม้ไฟในแบบต่างๆ ทั้งไฟน้ำมัน ไฟธูปเทียนและดินประสิว มีการทำทาน รักษาศีล เจริญภาวนา
“ประเพณีบุญบั้งไฟ” เป็นประเพณีหนึ่งของภาคอีสานของไทยรวมไปถึงลาว โดยมีตำนานมาจากนิทานพื้นบ้านของภาคอีสานเรื่องพญาคันคาก เรื่องผาแดงนางไอ่ ซึ่งในนิทานพื้นบ้านดังกล่าวได้กล่าวถึง การที่ชาวบ้านได้จัดงานบุญบั้งไฟขึ้นเพื่อเป็นการบูชา พระยาแถน หรือเทพวัสสกาลเทพบุตร ซึ่ง ชาวบ้านมีความเชื่อว่า พระยาแถนมีหน้าที่คอยดูแลให้ฝนตกถูกต้องตามฤดูกาล และมีความชื่นชอบไฟเป็นอย่างมาก หากหมู่บ้านใดไม่จัดทำการจัดงานบุญบั้งไฟบูชา ฝนก็จะไม่ตกถูกต้องตามฤดูกาล อาจก่อให้เกิดภัยพิบัติกับหมู่บ้านได้ ช่วงเวลาของประเพณีบุญบั้งไฟคือเดือนหกหรือพฤษภาคมของทุกปี
จากบันทึกของตำบลเพ็กใหญ่พื้นที่โนนแท่นพระ มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ ของตำบล เพ็กใหญ่ มีประวัติเล่าขานความเป็นมาว่า เป็นเมืองเก่ามีข้อสันนิษฐานเบื้องต้นว่าอยู่ในช่วงสมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลายถึงต้นประวัติศาสตร์พื้นที่แห่งนี้น่าจะเป็นชุมชนโบราณโดยพิจารณาจากหลักฐานโบราณวัตถุที่หลงเหลืออยู่ และความสำคัญอีกอย่างคือเป็นที่ประดิษฐาน เจ้าพ่อสิบกรี ที่ชาวตำบลเพ็กใหญ่ให้ความเคารพศรัทธากราบไหว้ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันของชาวบ้านในตำบลเพ็กใหญ่ และตำบลใกล้เคียง เช่น ตำบลลอมคอม ตำบลเก่างิ้ว ในปีหนึ่ง ๆ จะมีการจัดบวงสรวง สรงกู่เจ้าพ่อสิบกรี บุญบั้งไฟ โดยถือเอาวันเพ็ญเดือนหกของทุกปีเป็นวันจัดงานประเพณีนี้ เชื่อกันว่า เมื่อปฏิบัติตามประเพณีแล้วฝนจะตกต้องตามฤดูกาล พืชพันธุ์จะอุดมสมบูรณ์ ประชาชน มีความสุข ซึ่งปีนี้ ตรงกับวันที่ 3 มิถุนายน ๒๕66
บุญบั้งไฟ นิยมทำกันในเดือนหก ถือเป็นประเพณีสำคัญที่จะขาดไม่ได้ เพราะตั้งแต่โบราณจนถึงปัจจุบัน ชาวอีสานมีความเชื่อว่า ถ้าปีใดไม่จัดงานบุญบั้งไฟ ฟ้าฝนก็จะไม่ตกต้องตามฤดูกาล เกิดความแห้งแล้ง ไม่มีน้ำทำนา แต่ถ้าปีใดจัดงานประเพณีบุญบั้งไฟ ฟ้าฝนก็จะตกต้องตามฤดูกาล เกิดความอุดมสมบูรณ์ ปราศจากโรคภัย งานบุญบั้งไฟจึงถือเป็นงานประเพณี ประจำปีที่สำคัญของชาวอีสาน พอใกล้ถึงวันงานชาวอีสานไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนก็จะกลับบ้านไปร่วมงานบุญบั้งไฟซึ่งเป็นงานที่สร้างความรักความสามัคคีของคนท้องถิ่นเป็นอย่างดี
องค์การบริหารส่วนตำบลเพ็กใหญ่ได้เล็งเห็นความสำคัญในการอนุรักษ์ประเพณีท้องถิ่นอันดีงามไว้เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจของประชาชนในตำบล อีกทั้งเป็นวันสำคัญยิ่งทางพระพุทธศาสนา “วันวิสาขบูชา” เพื่อให้ประชาชนได้ปฏิบัติความดีบูชาพระพุทธศาสนาของชาติไทยเพื่อบูชาพระยาแถนผู้มีหน้าที่คอยดูแลให้ฝนตกต้องตามฤดูกาล พืชพันธุ์ธัญญาหารเกิดความอุดมสมบูรณ์ ดังคำขวัญของอำเภอพลว่า “เมืองพลโนนแท่นพระ สักการะพระเจ้าใหญ่ อ่างน้ำละเลิงหวาย ค้าขายกว้างไกล น้ำใจมากล้น ชนชาตินักรบ ทำนบภูดิน เที่ยวถิ่นทุ่งพึงพืด” องค์การบริหารส่วนตำบลเพ็กใหญ่ร่วมกับประชาชนในเขตพื้นที่จึงจัดทำโครงการ “โครงการจัดงานประเพณีบุญเดือนหก ประจำปี 2566” ขึ้น
วัตถุประสงค์
1เพื่อบูชาพระยาแถนผู้มีหน้าที่คอยดูแลให้ฝนตกต้องตามฤดูกาล พืชพันธุ์ธัญญาหารเกิดความ อุดมสมบูรณ์ อนุรักษ์สืบสานฟื้นฟู ประเพณีวัฒนธรรมอันดีงามของท้องถิ่นไม่ให้สูญหาย ให้คงอยู่ต่อไป
2 เพื่อเสริมสร้างความสามัคคีในหมู่บ้านและประชาชนในพื้นที่ตำบลเพ็กใหญ่
3 เพื่อส่งเสริมให้พื้นที่ โนนแท่นพระเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ ที่สำคัญของอำเภอพล เป็นสถานที่สำคัญทางพระพุทธศาสนาและร่วมเวียนเทียนเนื่องในวันวิสาขบูชา
เป้าหมาย
-คณะผู้บริหาร สมาชิกภ อบต. พนักงานส่วนตำบล พนักงานจ้าง และประชาชนในตำบล เพ็กใหญ่ จำนวน 11 หมู่บ้าน
กิจกรรม
- ขบวนรถเอ้บั้งไฟสวยงาม
- ขบวนร่ายรำในชุด “เซิ้งบั้งไฟ”
- รถม้าคู่ผาแดง - นางไอ่
- ขบวนกาพย์เซิ้งและการละเล่นต่าง ๆ
- พิธีทางศาสนา, สรงกู่เจ้าพ่อสิบกรี, เวียนเทียนรอบพระเจ้าใหญ่
- จุดบั้งไฟ บูชาเจ้าพ่อสิบกรี
- จุดบั้งไฟ บูชาพญาแถน
สถานที่
- ณ บริเวณโนนแท่นพระ หมู่ที่ 2 และหมู่ที่ 10 ตำบลเพ็กใหญ่ อำเภอพล จังหวัดขอนแก่น
วันที่ดำเนินการ
- วันที่ 3 เดือน มิถุนายน พ.ศ. 2566
หน่วยงานที่รับผิดชอบ : กองการศึกษาฯ องค์การบริหารส่วนตำบลเพ็กใหญ่ อำเภอพล จังหวัดขอนแก่น